“Ik hou van je en heb je niet nodig”

In de praktijk: Ontwikkelhouse sessies [5]:

Dit weekend keek ik terug op een volle week met gesprekken die in eerste instantie niks met elkaar te maken leken te hebben. Al mijmerend erover zie ik de rode draad: ze gaan bijna allemaal over relaties en bewustzijn. In allerlei vormen:

• Het ging over een relatie die voor de zoveelste keer opnieuw met veel pijn ten einde kwam. Een wereld stort in. Langzaam ontstaat het inzicht dat veel oude pijn, van beide kanten, onbewust op de ander wordt geprojecteerd. In het moment zijn de onbewust aangestuurde vervormingen zo groot, dat dit inzicht totaal niet meer gezien wordt en het fout loopt. Nu de ander er niet meer is wordt zichtbaar hoe het eigen bestaan bij de gratie van de ander werd gezocht: Wie ben ik zonder de ander?

• Een ander gesprek, aan de hele andere kant zou je kunnen zeggen, ging over een polyamoreuze relatie en de verschillende smaken en snelheden hierin. Over het je slecht voelen als de partner voor het eerst bij de ander is. En het ontdekken dat je je eigen waarde onbewust wel heel erg afhankelijk hebt gemaakt van de ander.

• Weer een ander gesprek, in een zakelijke context, ging over het je verhouden tot mensen die in je allergie zitten. In dit geval; mensen die in een gesprek stilvallen, zich niet (meer) uitspreken en jou dus ook niet meer voeden. Om het gesprek voort te zetten moet dan het initiatief volledig uit jezelf komen, niet meer gevoed door de ander, slechts door stilte. En laat dat initiatief halen uit jezelf nou juist je persoonlijke uitdaging zijn...

• En er was ook een gesprek deze week over een relatie in volle bloei, in afwachting van een eerste kindje. En hoe dat kan leiden tot het door beiden partners vol op tafel leggen van al hun kaarten.

Ik denk te zien dat het in de gesprekken vaak ging over onvoorwaardelijke liefde of liefde onder voorwaarde. Ik wil van je houden, maar dan moet je wel dit en dat veranderen. Waarbij dit en dat, onbewust, gaat over je eigen pijn. Om die maar niet meer te hoeven voelen. Waardoor, onbewust, je liefde voorwaardelijk wordt. De uitwisseling is onzuiver. Naast: ik hou van je, maar heb je niet nodig.

Het deed me denken aan deze groeilijn:

Groeien van 'afhankelijk zijn' naar 'onafhankelijk zijn’ en van daaruit naar 'wederzijds afhankelijk'.

Een lijn die ik inmiddels herken en o.a. 3 relaties voor nodig had om er te komen. Als ik er al helemaal ben. Als je weet wat je van nature waard bent, kan je vanuit die onafhankelijkheid diepgaande relaties aan. ‘Wederzijdse afhankelijkheid' staat wat mij betreft ook voor jezelf kunnen zijn binnen elke relatie. Verbonden met jezelf én de ander, in gelijkwaardigheid. Neutraal in het hier en nu de dialoog aan gaan.

Strijd en pijn, op die weg naar ‘wederzijdse afhankelijkheid’, gaat vaak niet over het hier en nu. Het is een overdrachtspatroon waarbij oude pijn opnieuw wordt aangeraakt en oude patronen uitlokt. Een onbewust proces, waarbij je hart sluit om pijn niet meer te voelen, en je brein op slot gaat (een gegijzelde toestand)  waardoor je de ander niet meer kan horen. Je komt wel met primaire impulsen, vervormingen, maar niet met een zuiver antwoord op de ander. De uitwisseling is onzuiver.

Het was ooit ook een belangrijk inzicht voor mezelf, dat onafhankelijkheid welliswaar een belangrijke verworvenheid is maar niet de eindfase van het ontwikkelingsproces. Binnen ons heersende maatschappelijke paradigma wordt onafhankelijkheid (vrijheid) vaak wél gekoesterd als het ideale eindstation*. Het is een tussenstation waarna relaties kunnen groeien en verdiepen. Of van waaruit je afscheid neemt van relaties die je niet meer dienen. In alle liefde. De route naar onafhankelijkheid kan behoorlijk duister zijn, de mate waarin je relaties erna verdiepen, juist heel belonend.

De weg naar wederzijdse afhankelijkheid is er een naar volwassenheid. Die weg begint in het eerste systeem waar je onderdeel van bent: je gezin. Hechting - het onbewuste proces waarmee je toenadering zoekt tot een ander, je ouder, broer of zus - heeft bijvoorbeeld direct en onbewust invloed op de mate waarin je je als volwassenen kunt verbinden. Hoe veiliger je gehecht bent, hoe meer je geneigd zal zijn je in vertrouwen te verbinden met de anderen. Onveilige hechting leidt in de verbinding tot een zekere mate van afstandelijkheid of juist overmatige afhankelijkheid.

Hechting gaat over de onbewuste onderlaag van de manier waarop je relaties vormgeeft. Verbinding gaat over hoe je dat bewust doet.

Dat vraagt er om om meer te weten over hoe je verleden je gevormd heeft. Het onbewuste, bewust maken. Waardoor je onafhankelijker wordt en daarmee verdiepende relaties kan aangaan. Dat vraag om zelfreflectie zodat je bewustzijn kan groeien.

Waar sta jij op de lijn van afhankelijkheid naar onafhankelijkheid naar wederzijdse afhankelijkheid?

Wil je zelf ook bewuster worden en daarmee je relaties verdiepen? Dat kan op een prachtige plek in de natuur, het Ontwikkelhouse in Schoorl. Je bent welkom voor:

• Persoonlijke coaching

• Executive coaching

• Team coaching

• Opstellingen

• Reflact©-meting

• Intervisie

• Wezenlijke wandeling

Rudi Hartmans

Bronnen: de zeven eigenschappen - Stephen Covey | Het ambacht van de secure base coach - Jakob van Wielink e.a.

* Kijk ook eens op die manier naar de politiek en de partij die bij de laatste verkiezingen in 2024 het grootst is geworden; die onafhankelijkheid (vrijheid) als grootste goed ziet en niet wat je er vervolgens mee kan voor de verbinding met de ander en de wereld.